Kosova Meclisi’nin Kuruluş Oturumu Yine Başarısızlıkla Sonuçlandı

Mamuşa Belediyesi Başkanı Abdülhadi Krasniç ve beraberindeki heyet, Bursa’daki temasları çerçevesinde bugün, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’i makamında ziyaret etti. Ziyarette Bursa Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Saldız da hazır bulundu. Görüşmede Başkan Krasniç, Bursa’ya tedavi amacıyla gelen Mamuşalı vatandaşlarının konaklayabileceği bir misafirhane yapılması için yer tahsisi talebini iletti. Bu misafirhanenin Mamuşalılar için taşıdığı önemi vurgulayana Abdülhadi Krasniç’e Başkan Bozbey ve ekibi, bu konuda destek olacaklarını ifade ettiler. Ayrıca Krasniç, Mamuşa bölgesindeki çiftçilere yönelik damlama sulama sistemleri gibi tarımsal desteklerin sağlanmasına ilişkin talepleri de gündeme getirdi. Mamuşa Belediyesi Başkanı Abdülhadi Krasniç, misafirperverlikleri ve desteklerinden dolayı Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’e teşekkürlerini de ifade etti.

Vetëvendosje Hareketi’nin (LVV) Meclis Başkanı adayı ve milletvekili Albulena Haxhiu, son yasama döneminde muhalefette yer alan partilere, Meclis çalışmalarına katılarak oy kullanma sorumluluklarını yerine getirme çağrısında bulundu. "Meclis'e gelen milletvekilleri var ama neden geldiklerini bilmiyorlar. Her LVV milletvekili, Meclis’in oluşturulmasına katkı sunmak amacıyla her kuruluş oturumunda hazır bulundu. Bugün, gizli oylamaya geçilmesini öneren 16. oturum düzenlendi. Ancak bu oturumların hiçbirine muhalefet milletvekilleri oylamaya katılmak için çaba göstermedi. Biz 'mutlaka evet oyu kullanın' demiyoruz, ama en azından aleyhte oy kullanın ya da çekimser kalın." dedi Haxhiu. Bu durumun son derece endişe verici olduğunu ifade eden Haxhiu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bugünkü oturumla birlikte toplamda 24 oturum düzenlendi. Bu durum endişe verici olmakla birlikte, LVV olarak hem Anayasa hem de Meclis İçtüzüğü çerçevesindeki tüm sorumluluklarımızı yerine getirdik. Oylamalara katılmak ve Meclis’in işleyişini sağlamak tüm milletvekillerinin ortak görevidir. Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani'nin mektubunda da belirtildiği gibi, engellemek değil Meclis’in kurulması için çözüm bulmak herkesin sorumluluğudur. Muhalefetin bu engelleyici tavrından vazgeçmesi büyük önem taşıyor; ancak bu şekilde vatandaşlara hizmet edebilir ve Anayasa’ya uygun davranabiliriz. Ayrıca, AAK tarafından önerilen gizli komisyonla ilgili Anayasa Mahkemesi’nin kararını bekliyoruz."

Kurucu oturumun bir kez daha başarısız sonuçlanmasından sonra açıklamalarda bulunan Kosova Demokratik Birliği (LDK) milletvekili Armend Zemaj, kurumsal abluka sırasında 1.500 Euro’luk maaşlar nedeniyle gelen eleştirilerin ardından, milletvekillerin maaşları konusunda yorum yaptı. "Maaş konusunda ben karar vermem, bu bir usul ve yasal meseledir. Çalışmalar sürüyor, oturumlar yönetmeliğe göre çağrılıyor. Milletvekillerin katılımı ve vatandaşları temsil etme yükümlülüğü var, bu anayasal bir sorumluluktur." dedi Zemaj. Zemaj, karar alma eksikliğine rağmen Meclis'te bulunmanın milletvekillerinin çoğunluğu tarafından yerine getirilen bir görev olduğunu vurguladı. 

Kosova’nın  Geleceği İttifakı (AAK) lideri Ramush Haradinaj, Kosova Meclisi’nin 24. kez kuruluş oturumunun başarısız olmasının ardından kurumların eksikliğinin birçok süreci engellediğini vurguladı. Haradinaj, yaşanan kriz nedeniyle üretimde çok sayıda iş yerinin tehlikede olduğunu ve bunun tüketiciler üzerinde olumsuz etkiler yaratacağını belirtti: “Durum sadece bir fırsatın kötüye kullanılması değil; üretimdeki birçok iş yeri risk altında. Bu da tüketicilere zarar verir, döviz çıkışı artar ve sonuçları ülke için çok daha büyük sorunlara yol açar. Parlamento kurulmaz, yasalar çıkarılmazsa süreç tıkanır ve bu büyük bir problem olur,” dedi. Haradinaj ayrıca, birleştirici kişiye dair Anayasa Mahkemesi’nin kararını hala beklediklerini söyledi.

Kosova Demokratik Partisi’nden (PDK) Vlora Çitaku, Kosova Meclisi’nin 24. kez kuruluş oturumunun başarısız olmasının ardından, kazanan partinin siyasi baskı ve dikte uyguladığını söyledi. Çitaku, yaşanan siyasi çıkmazın yapay olduğunu vurguladı: “Siyasi baskıyı bir araç olarak meşrulaştırmak için buraya sıkıştık. Oylama diktatörlükle olmaz. Bugün yapay bir siyasi tıkanıklık var ve bunun üzerine düşünülmesini istiyoruz,” dedi.

Sosyal Demokrat ‘Nisma’ milletvekili Xhevahire Izmaku, Meclis'in bugünkü kuruluş oturumunun öncesinde basına yaptığı açıklamada ‘Nisma’ ve Vetëvendosje Hareketi arasında yeni bir resmi görüşme yapılmadığını ancak temasların olumlu bir havada ilerlediğini belirtti. ‘Nisma’-nın, Fatmir Limaj'ın Meclis yönetimine dahil edilmesini önemli gördüğünü, onu Kosova'yı bekleyen süreçler için milletvekilleri arasında uzlaşı sağlayabilecek bir isim olarak değerlendirdiğini vurguladı.  "Resmi olarak yeni bir görüşme olduğunu söyleyemem, yeni bir tavır yok, bu tavırlarımızı korumaya devam ediyoruz. ‘Nisma’ Kosova Meclisi'nin uzlaşı sağlayacak Limaj ismine ihtiyacı olduğunu düşünüyor. Meclis başkanının milletvekilleri arasında ve Kosova'yı bekleyen süreçler için uzlaşı sağlaması gereken bir lider olduğunu düşünüyoruz. Olumlu havada temaslar var, her iki tarafta yapıcılık hakim ancak herhangi yeni bir karar yok." dedi İzmaku.

Kosova Başbakanı Albin Kurti, Kosova Meclisi’nin kuruluş oturumundan kısa bir süre önce gazetecilerin sorularını yanıtsız bıraktı. Gazeteciler, Kurti’ye NISMA lideri Fatmir Limaj ile olası bir görüşme hakkında soru yöneltti, ancak Kurti bu soruya da cevap vermedi.

Meclis’in kuruluş oturumu öncesinde basına konuşan Kosova Demokratik Partisi (PDK) milletvekili Abelard Tahiri, iktidardaki hükümeti sert bir şekilde eleştirdi. Tahiri, hükümetin vatandaşların sorunlarını ihmal ettiğini ve mevcut Başbakan Albin Kurti'nin danışmanlarının ailelerini kayırdığını söyledi. "Anayasa Mahkemesi'nin kararlarına, beğensek de beğenmesek de her zaman saygı duyduk. Öncelikle Kosova'nın,  vatandaşların refahını ve endişelerini ele alan bir hükümeti hak ettiğini düşünüyorum. Görevlerde, vatandaşların endişelerini düşünmeyen, aksine özel sektördeki ana yükü taşıyan işletmelerin boynuna bir ilmik geçiren bazı insanlar var. Biz bu hükümeti eve göndermek ve vatandaşların sorunlarını ele almayı başaran bir hükümet, göreve getirmek için buradayız."  PDK milletvekili Tahiri, ülkedeki perspektifin sadece iktidara yakın insanlar için açıldığını ve muhalefetin, vatandaşlara daha yakın olacak yeni bir hükümet göreve getirme çabasında olduğunu da sözlerine ekledi.

Kosova Başbakan Yardımcısı ve Sırbistan ile diyalog sürecinin başmüzakerecisi Besnik Bislimi, şimdiye dek Brüksel’de müzakere edilen anlaşmalardan Kosova’nın somut bir fayda sağlamadığını söyledi. Deutsche Welle’ye verdiği demeçte Bislimi, diyalogun doğasına ve özellikle Sırp Belediyeler Birliği konusundaki belirsizliklere dikkat çekti. “Gerçekte, diyalog Priştine ve Belgrad arasında değil, Kosova ile Sırbistan arasındadır. Bu sürece şehirlerin değil, hükümetlerin temsilcileri katılıyor,” diyen Bislimi, Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin tamamen normalleştirilmesi ve önceki anlaşmaların uygulanmasına destek verilmesi gibi Brüksel sürecinin iki ana hedef taşıdığını belirtti. Bislimi, süreçte dost ülkelerin araya girerek “Brüksel Temel Anlaşması” veya “Ohri Anlaşması” olarak bilinen bir ara anlaşmayı teşvik ettiğini, ancak bu metnin de önceki anlaşmaları kapsadığını söyledi. Sırp Belediyeler Birliği’nin oluşturulması konusundaki kafa karışıklığının ise çoğunlukla bilgi eksikliğinden kaynaklandığını belirten Bislimi şöyle konuştu: “2013 yılında varılan anlaşmaya göre Kosova, Sırp çoğunluklu belediyeler için bir ‘Birlik’ taslağı hazırlamak üzere dört kişilik bir çalışma grubu kurmayı kabul etmişti. Bu ekip tamamen Sırp topluluğundan oluşmalı ve Yerel Yönetim Bakanlığı ile birlikte Brüksel’e bir taslak sunmalıydı. Ancak bu ekip, 2024 yılına kadar hiçbir zaman bir taslak-tüzük önermedi.” Bu durumdan dolayı Kosova’nın suçlanamayacağını vurgulayan Bislimi, sürecin tıkanmasının sorumluluğunun Belgrad’ın etkisi altındaki Sırp topluluğu temsilcilerine ait olduğunu ifade etti.

ABD ordusunun Avrupa’daki en büyük yıllık askeri tatbikatı olan “Defender Europe 2025” yaklaşık bir haftadır devam ediyor. Bu kapsamda Kosova, Balkanların kalbinde önemli bir askeri iş birliği köprüsüne dönüşmüş durumda. Kosova Savunma Bakan Yardımcısı Vekili Shemsi Syla, ülkenin bu dev tatbikata ev sahipliği yapmasının Kosova Silahlı Kuvvetleri’nin gelişim süreci açısından tarihi bir adım olduğunu vurguladı. “UÇK’dan (Kosova Kurtuluş Ordusu) TMK’ya (Kosova Koruma Kolordusu), ardından KGG’ye (Kosova Güvenlik Gücü) ve nihayet bugünkü ordumuza kadar olan yolda bu tatbikat en önemli dönüm noktalarından biridir,” diyen Syla, ABD’nin bu tatbikatla Avrupa’daki en büyük askeri manevrasını gerçekleştirdiğini belirtti. Syla, ABD’nin 28. Tümen Karargahı’nın Kosova’da konuşlanmış olmasının ülkesine duyulan güvenin bir göstergesi olduğunu söyledi. Tatbikatın Kosova'nın askeri kapasitesini, moral gücünü ve uluslararası güvenilirliğini artıracağını vurgulayan Syla, bu sürecin aynı zamanda Kosova halkının bilinçlenmesine ve ordu kapasitesinin geliştirilmesine katkı sağlayacağını ifade etti. Syla ayrıca, Kosova ordusunun nihai olarak tamamlanmasını hedefleyen anlaşmanın 2028 yılında sona ereceğini hatırlattı.